FRUKT OG BÆR

For eplenerden

Mangfald og skilnad

Ikkje mange kulturplantar illustrerer det genetiske mangfaldet betre enn eple. Skilnader i form, farge, smak, modningstid og haldbarheit kjem av at eplesortene har ulike gen og arvelege eigenskapar.
Stand%2Ceplepressing%2Cmarkedsf%C3%B8ringsmatriell%20051

Produkt

Eple sortene våre

2012-09-24-0144

Discovery

Les meir >>


rim eple 2

Raud Ingrid Marie

Les meir >>


apple-james-grieve (3)

James Grieve

Les meir >>


img 9241

Gravenstein

Les meir >>


summerred5 (2)

Summerred

Les meir >>


2014-11-05-1854 (2)

Bramley Seedling

Les meir >>


For eplenerden

"An apple a day keeps the doctor away"

"Eit eple om dagen held doktoren vekke" er eit uttrykk frå England som tyder at det å oppretthalde regelmessige, sunne vanar bidrar til å førebygga sjukdom. 

I motsetnad til mange andre uttrykk, kan dette òg tolkas bokstavleg. Epler er ei av dei sunnaste matvarene og eit vanleg forbruk er knytt til ein redusert risiko for ei rekke sjukdomar. 

Det vert antatt at uttrykket oppsto i Wales på 1860-tallet. Uttrykket stammar frå eit annet ordtak som seier: "Et eit eple når du går til sengs, og doktoren vert arbeidsledig." Det er basert på den folkemedisinske tradisjonen, som visste at epler fremjar fordøyinga og hindrar forstopping. Dette er grundig dokumentert i moderne medisin.

Elizabeth Wright vart berømt for å bruka den moderne versjonen av uttrykket i 1913 i Rustic Speech and Folk-lore. Uttrykket er brukt i over hundre år og er framleis populært.

Næringsinnhold


Middels stort eple (ca. 140 gram)


• Kalorier 73 kcal
• Protein 0,36 g
• Karbohydrat 19,33 g
• Kostfiber 3,40 g
• Sukkerarter 14,55 g
• Fett 0,24 g
o Hvorav mettete fettsyrer 0,0039 g
• Vann 115,82 g

Vitaminer og mineraler:
• Vitamin C 6,4 mg
• Tiamin 0,024 mg
• Riboflavin 0,036 mg
• Vitamin B6 0,057 mg
• Folat 4 mg
• Vitamin A 76 IU
• Vitamin E 0,25 mg
• Vitamin K 3,1 mg
• Kalsium (Ca) 8 mg
• Jern (Fe) 0,17 mg
• Magnesium (Mg) 7 mg
• Fosfor (P) 15 mg
• Kalium (K) 150 mg
• Natrium (Na) 1 mg
• Sink (Zn) 0,06 mg
• Kopper (Cu) 0,038 mg
• Mangan (Mn) 0,049 mg
• Selen (Se) 0 mg

For eplenerden

Historikk epleproduksjon

Epledyrkingen er flere tusen år gammel. Ordet eple,  som er felles på de nordeuropeiske språkene og muligens av keltisk opprinnelse, tyder på at eple har vært kjent i Nord- og Mellom-Europa før romernes erobring. I Skandinavia har vi funn fra steinalderen som peker i samme retning. I Osebergskipet (ca. 850 e.Kr.) ble det funnet 54 godt bevarte epler, som viser at de ble høyt verdsatt. Men først etter kristendommens inntog, særlig i forbindelse med klostrene, ble epledyrkingen mer alminnelig i Norge. 
Kilde Store Norske leksikon